eco-fashion - jak być modnym eko, a nie "eko, bo to modne"

Świadomość tego jak wiele śmieci generujemy rośnie w każdym z nas, ale wciąż za wolno porównując ją do tempa wzrostu śmieci i plastikowych wysp na oceanach świata. Niesposób być ślepym i głuchym na kampanie, które uczą i uświadamiają nas jak być nie tylko mieszkańcami, ale traktować naszą ziemię jako dom i dbać o nią. Są wciąż tacy, którzy to bagatelizują, ale też w końcu nadszedł czas kiedy wielu z nas ma więcej w głowie, umiemy o tym rozmawiać, bo niestety wiemy jakie będą efekty, bo dotarło, że to nasz problem i naszej przyszłości.

Niedawno na story IG Glamour przeczytałam zajawkę artykułu [klik] o tym jak być „modnie eco-friendly” i zaczęłam drążyć temat żeby dowiedzieć się czy i na ile jestem i co muszę zmienić, być bardziej. Staram się słyszeć i wcielać rozwiązania, ale miałam obawę, że nie dotyczą one mojej szafy.

Kilka faktów, rozwiązań i moich wniosków niżej:

zmniejsz popyt  = zmniejsz konsumpcjonizm = zmniejsz zanieczyszczenie wynikające z produkcji nowej odzieży

nie mam dość danych by wejść w szczegóły, nie przeczytałam raportów NGOsów i to też nie miejsce na liczby, bo wystarczy oprzeć się o truizm - konsumpcjonizm jest złem dla świata i dla nas samych też, ale poszukujemy wartości, zatrzymujemy się na chwileńkę, dłużej przyglądamy temu jak żyjemy, a potem pędzimy przez życie dalej, często odrobinkę inną drogą, lepszą – tak świadomiej z poszanowaniem jakichkolwiek wartości, które składają się na przyszłość

Problemy:

• przemysł odzieżowy żyje z taniej pracy - niezależnie od lokalizacji na świecie [info z podcastu z kanału Karoliny Sobańskiej - bardzo ciekawa rozmowa z J. Szabuńko Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie klik]
• większość odzieży jest z bawełny - jej wydajne uprawy wymagają używania pestycydów + jej barwienie to szkodliwe chemikalia, które mają wpływ na zdrowie wytwórców i przyrodę 

• nie wiemy o tym, że na rynku dostępne są nowoczesne i tradycyjne tkaniny przyjazne dla środowiska i naszej skóry – znów modny zaczyna być len, ale są też tkaniny z bambusa, z soi, z konopii. Przed zakupem najlepiej poznać tajniki każdej z nich – ja o wszystkich poza lnem dowiedziałam się dzisiaj – może przez to że nie ‘chodzę po sklepach’, a może nie zwracałam uwagi, ale to absolutne nowum! Zaskoczył mnie też sam len, bo nie wiedziałam że jest samym dobrem do dziś.

• wyczytałam, że marki takie jak HM, Forever21, Sinsay, New Yorker, port folio marek LPP i wiele innych, na metkach których podczas FINAL SALE pojawiają się podłogowo niskie ceny są odpowiedzialne za sprzedaż zanieczyszczonych ołowiem torebek, pasków i obuwia – jak nie kupisz nie będziesz współwinny + niedroga odzież ze sztucznych tkanin to potężne źródło mikroplastiku, o którym więcej niżej

• z pewnego i zaufanego źródła wiem, że przejście na papierowe torby w HM wiązało się z wewnętrznym nakazem ręcznego pocięcia i zniszczenia pełnowartościowych toreb foliowych zakazanych w nowej polityce firmy – marki nie mają dla mnie znaczenia, cieszę się że zmieniają się na lepsze, bo przecież nie znikną, tak jak plastik, ale trudno im wierzyć w ‘HM concious” wiedząc, że  poszli na skróty, by jak konkurencja sprzedawać w końcu w papierowych torbach

Pomysły:

• zadbaj o to by ubrania służyły Ci długo

pierz zgodnie z metkami i szanuj je na co dzień – to jak traktujesz ubrania, kiedy ich nie nosisz, może sprawić, że dłużej zachowają świeżość. Zapobiegaj zagnieceniom, wieszaj je na wieszakach, starannie składaj i nie upychaj ich ściśle w szafie 

• zabierz swoją torbę 

tak jak zawsze gdy wybierasz się na zakupy - niestety dopłaty za foliówki nie powstrzymują nas od używania ich – staramy się, ale czasami zapominamy wielorazowej torby - to co zmieszczę pakuję do torebki - jedna z koleżanek powiedziała mi kiedyś, że nigdy tego nie robi, bo ta torba kosztowała ją więcej niż kolejna jednorazówka, w momencie zakupu na pewno - ale kolejna jednorazówka kosztuje więcej wszystkich teraz i potem

• ulepsz sezonowe przechowywanie

aby zapobiec stęchłemu zapachowi i pogryzieniu ich przez mole: przechowuj w miejscach, które są czyste, chłodne, ciemne i suche i dorzuć tam trochę lawendy. Pudła kartonowe u mnie się nie sprawdzają, więc pakuję luźno w torby do przechowywania próżniowego i dopiero w karton [mam szczęście, że mamy strych]

• nie jesz fast food nie kupuj fast fashion - kupuj etycznie

parafrazując klasyk „jesteś tym co, ile i jak kupujesz”

masowe marki bogacą się na naszej potrzebie impulsowej, na chęci poprawienia sobie samopoczucia jakimś nowym zakupem. Doceń jakość ponad ilość, posłuchaj bloggerów modowych uważniej - opowiadają nam o tym co modne, jak dobrać coś najlepiej dopasowanego do siebie, ale też zawsze wskazują 'modowe perełki', które będą ponadczasowe i modne wiecznie  = w które warto zainwestować i uzupełnić trendowymi dodatkami i ograniczyć konsumpcjonizm [ja uwielbiam Zophię]

Modowe zero waste - nie rezygnuj, nie wyrzucaj - napraw, dopasuj, oddaj lub wymień i pożyczaj

Zero waste to obecnie najmodniejszy styl życia więc powinien być równie modny w Twojej szafie – 5xR w wydaniu modowym to Refuse (odmawiaj) Reduce (ograniczaj) Reuse (używaj ponownie) Repair (naprawiaj) Remember (pamiętaj)

Fachowców od tekstylnego Recycle (segreguj i przetwarzaj) można znaleźć tutaj lub wziąć udział w jakiejś akcji – obecnie Triumph za używane ubrania rozdaje rabaty [wystarczy zanieść tekstylia do salonu i pośrednio przekazać je do TEXAID] HM ma w swoich salonach pojemniki, w których zbiera odzież i również odwdzięcza się kuponami rabatowymi [klik] można też wesprzeć reCYCling oddając staniki, i wesprzeć charytatywne działania fundacji Dotykam=Wygrywam [klik]

Problemy:

• jeśli nie możesz czegoś założyć, bo nie pasuje, nie nadaje się i ogólnie Ci się nie przyda – to jednak załóż… że może przydadzą się komuś innemu, albo kiedyś znów Tobie – to wymaga działania lub pomysłu na to jak uzdatnić albo gdzie przechować albo komu oddać – ale to zdecydowanie lepszy los niż kosz na śmieci

• „tak się przyjęło”, że nie wypada dwa razy iść do tego samego towarzystwa w tym samym – chora niepisana zasada wzmocniona tym, że niektóre stylizacje są jednorazowe [np. strojne weselne suknie], oraz wstydzimy się prosić o pożyczenie i ryzykować pożyczenia, by ktoś nie zniszczył bo takie ubrania są droższe niż codzienne

• jakość popularnych marek jest niestała i raczej wiele z nas spotkało się z koniecznością szybkiego pożegnania się z choć jednym niedawno kupionym ciuchem po dosłownie kilku praniach [taki paradoks, że ciuchy z drugiego obiegu są często lepsze niż te z pierwszego]

Pomysły:

• swap party 

= wino/prosecco/coś bezalko, wieszak-reling i wietrzenie szaf zaproszonych na wymianę ciuchową koleżanek, każda przybędzie na wieczorne party jak na weekend z walizką pełną tego, co wg Marie Kondo "już jej nie uszczęśliwia" – na pewno będzie to doskonałą okazją do tego, by uszczęśliwić kogoś innego i spędzić fantastycznie czas – bawiłyśmy się przednio na kameralnym swap party, gdy przyjaciółka potrzebowała kreacji na wesele, ja miałam okazję na nowo odkryć swoją garderobę i uszczęśliwić bliską mi osobę! A dzięki zachomikowaniu rozmiarów z których wyrosłam przywrócić do garderoby wiele ubrań dzięki diecie

• zakupy "u Żiwaniego" czyli w lumpeksie albo na wyprzedaży garażówkowej

taniej niż nówka + masz gwarancję niepowtarzalności Twojego looku + dajesz ubraniom drugie życie – [minus] zakupy trwają dłużej, ale są pełne niespodzianek

• dopasowane, dopracowane i unikalne

możesz też spróbować stworzyć coś własnoręcznie, ja próbowałam ale zdecydowanie wolę element garderoby "uzdatnić" drobną naprawką krawiecką, dopasowaniem rozmiaru, lub ozdobą i odrobiną DIY magic - tu jak zwykle kłania się Pinterest

• coś nowego, coś starego, coś pożyczonego

nie chcesz iść na kolejną imprezę w tej samej kreacji? Pożycz coś, co tak jak Twojej szafie wisi w czyjejś i było założone raz – światowej sławy styliści radzą to swoim klientkom coraz częściej manifestując fantastycznym lookiem, że moda ma głos i jest on coraz bardziej świadomy – dasz radę - skoro księżna Kate, Keira Knightley, Naomi Campbell potrafią być z tego dumne i dają doskonały przykład – „chodzenie na lumpy” też u niektórych wzbudza kontrowersje a jednak znaleziska stamtąd są jak zdobycze :)

• garderoba online

oddaj, wymień, kup lub sprzedaj online - na Vinted [używam głównie do wymian!] na Allegro i OLX - powstają też secondhandy online z ciuchami od designerów i nie tylko 

czyste, świeże i wolne od cierpień

i podsumowanie - słów kilka o tym jak zadbać o odzież i jakiej unikać

Problemy:

• o „szacunku” do ubrań i konsumpcjonizmie było już wyżej, nie tylko przechowywanie i sezonowanie, ale też to jak i ile pierzemy i prasujemy może sprawić, że będą nam one dłużej służyć*

• obecnie ludzie używają ubrań o połowę krócej niż jeszcze 15 lat temu

• ocean plastiku tworzą nie tylko śmieci, ale też mikrowłókna które są efektem ubocznym prania i starzenia się tkanin – trafiają do wody, a potem wędrują po łańcuchu pokarmowym i wracają do nas na talerzu – efekt jest taki, że zjadamy mikroplastik, i wtedy zabija on nie tylko oceany

Pomysły:

• primo: pierz EKO

z użyciem ekologicznych środków - to coś o czym w tej chwili nie mam pojęcia, ale się poprawię! Olśniło mnie że na co dzień nie zwracam uwagi na to ile toksyn wpuszczam "piorąc brudy" [próbowałam jedynie i to z powodzeniem prać ściereczki i ręczniki w jabłkowym occie i w sodzie] 

•secundo: pierz EKO

pranie pełnego wsadu, wybór programu EKO i niskiej temperatury prania – nie tylko wydłuża żywotność tkanin i ich kolorów, ale też zużywa mniej energii = 2x oszczędność 

• tertio: susz EKO

'tradycyjnie' bez użycia suszarki i noś niewyprasowane a „prostowane” – strzepnij mocno i maksymalnie rozprostuj ubrania do suszenia

• NIE cierp ciało…

nie ma na świecie osoby, której coś nie uczula, jest mnóstwo różnych substancji, które powodują reakcje alergiczne i wiele osób doświadcza ich z powodu barwników chemicznych, jak też detergentów - nosząc organiczne ubrania i piorąc w ekocudach, nie musisz się już martwić, że twoje ubrania wpłyną na Twoje zdrowie

• wolność od okrucieństwa 

moda na skórę i futra wraca rokrocznie, można zabezpieczyć się przed chłodem nie powodując śmierci żadnej żywej istoty i wybierać cruelty-free, a jeśli skórzana ramoneska to must have bez którego nie możesz się obejść to możesz poszukać takiej, której dasz drugie życie lub takiej wykonanej ze sztucznej skórki

Tyle na teraz - mam kilka pomysł zmian, mam większą świadomość i parę inspiracji – cieszę się, że mam też powyżej listę rozwiązań, wiele nowych wątków do rozmów ze znajomymi [może znajdzie się tu ktoś, kto coś doda i wydłuży listę pomysłów]. W dodatku dowiedziałam się, że moje uwielbienie do chomikowania, poszukiwania online perełek, które są komuś zbędne, kupowania ich za grosze oraz uzdatniania tego co już mam powinno przynosić mi jeszcze więcej satysfakcji i radości. Nie jestem ekspertem #lesswate, dzisiejszy research dał mi jakiś mały fundament wiedzy o tym, że problemów jest wiele, ale pomysłów na to by spowolnić ich pogłębianie jest jeszcze więcej. 

*Dane lidera w dziedzinie pielęgnacji tkanin Procter & Gamble sugerują, że przemyślany reżim prania może sprawić, że ubrania będą trwać nawet cztery razy dłużej. Na podstawie danych WRAP zebranych w Wielkiej Brytanii, P&G oblicza, że czterokrotne zwiększenie żywotności tylko jednego ubrania z koszem na pranie może uratować naszą planetę ponad 230 kg CO2 - to taki sam wpływ, pod względem emisji, jak jazda z Nowego Jorku do Karoliny Północnej lub około 600 mil.

Sources:
https://www.net-a-porter.com/gb/en/porter/article-a8f5846f5cfc23dd/fashion/art-of-style/how-to-shop-sustainably
https://www.theguardian.com/sustainable-laundry-habits/2019/apr/04/longer-lasting-clothes-eco-friendly-tips
https://www.bizcatalyst360.com/10-benefits-of-eco-friendly-clothing/
https://www.theguardian.com/environment/2016/jun/20/microfibers-plastic-pollution-oceans-patagonia-synthetic-clothes-microbeads
https://www.thefashionspot.com/style-trends/574675-eco-friendly-fashion/
https://www.greenlivingshow.ca/blog/
https://www.theguardian.com/environment/2016/jun/20/microfibers-plastic-pollution-oceans-patagonia-synthetic-clothes-microbeads
http://zero-waste.pl/czym-jest-zero-waste/
https://sovl.pl/lniane-ubrania
https://searchingforstyle.com/2012/11/love-wearing-the-same-dres-twice